In deze blog lees je de ins en outs van rijangst; wat het is, hoe het ontstaat en wat je eraan kan doen. Twijfel je of je zelf rijangst hebt, of ken je iemand die het misschien heeft? Lees dan vooral verder.
Uit de praktijk...
Onlangs hielpen wij een klant, een vlotte veertiger in een sportieve auto, die dagelijks vele kilometers reed. Op het eerste gezicht zou je niet denken dat zo iemand last kan hebben van rijangst. Toch was dat wel het geval: hij durfde niet meer op de snelweg te rijden, ondanks dat hij verder een uitstekende bestuurder was. Zijn paniek op de snelweg was zo hevig dat hij al meerdere keren hulp had gezocht, zonder blijvend succes.
Een ander voorbeeld is een oudere dame die me onlangs vertelde dat ze nog prima kon autorijden, maar alleen niet meer in het donker durfde. Hoewel ze aangaf geen rijangst te hebben, is deze angst om in het donker te rijden daar een duidelijke uiting van.
Wat is rijangst precies?
Er heerst vaak verwarring over wat rijangst precies inhoudt. Zelfs de Van Dale geeft geen exacte definitie van het woord. In het kort kun je stellen dat rijangst alle vormen van angst omvat die je beperken in het autorijden. Dit kan variëren van angst voor specifieke situaties, zoals de snelweg of tunnels, tot paniek bij het instappen in de auto. Wist je dat in Nederland meer dan een miljoen mensen hier last van hebben?
Soorten en oorzaken van rijangst
Rijangst komt in verschillende vormen voor en heeft uiteenlopende oorzaken. Sommige mensen hebben hun rijbewijs wel gehaald, maar rijden helemaal geen auto meer. Dit kan komen doordat ze na het behalen van hun rijbewijs niet genoeg ervaring hebben opgedaan, of omdat hun partner altijd rijdt en ze daardoor hun zelfvertrouwen verliezen. Vooral ouderen lopen hier tegenaan wanneer ze plots alleen komen te staan.
Een andere veelvoorkomende oorzaak is een traumatische ervaring, zoals het meemaken van een ongeluk. Dit kan ertoe leiden dat iemand het autorijden associeert met angst en gevaar, waardoor ze de weg liever vermijden. Ook stress of burn-out kan een rol spelen. Paniekaanvallen tijdens het rijden maken dat mensen uiteindelijk helemaal niet meer durven te rijden.
Daarnaast zijn er mensen die wel rijden, maar angst ervaren in specifieke situaties, zoals het rijden op de snelweg, in het donker, door tunnels of langs water. Deze groep blijft wel autorijden, maar is daarin selectief.
Hoe herken je rijangst?
Rijangst kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen ervaren lichamelijke klachten zoals een versnelde hartslag, spanning in het lichaam, duizeligheid, of zweten. Anderen voelen regelrechte paniek of hebben het gevoel de controle te verliezen.
Wanneer moet je actie ondernemen?
Bijna iedereen ervaart weleens spanning achter het stuur, bijvoorbeeld bij druk verkeer of als je moet inparkeren terwijl anderen op je wachten. Zolang je deze situaties blijft aangaan, is er niets aan de hand. Maar wanneer je bepaalde situaties structureel begint te vermijden, zoals snelwegen of rijden in het donker, spreek je van rijangst.
De sluipende ontwikkeling van rijangst
Het probleem met angst is dat het zich vaak langzaam uitbreidt. Eerst vermijd je alleen tunnels, dan rij je alleen nog buiten de spits. Vervolgens begin je het rijden in het donker ook te vermijden en voor je het weet zit je nog nauwelijks achter het stuur. Uiteindelijk rij je misschien helemaal niet meer, en wordt de drempel om het weer op te pakken steeds hoger. Hierdoor word je steeds afhankelijker van anderen of andere vervoersopties.
Wat kun je doen tegen rijangst?
Het is belangrijk om actie te ondernemen zodra je merkt dat rijangst je autorijden begint te beperken. Probeer situaties die je vermijdt juist weer op te zoeken. Ben je bang voor meerbaanswegen? Rijd er dan juist overheen. Durf je niet in het donker te rijden? Stap dan tóch in de auto als het begint te schemeren. Door deze situaties stap voor stap weer aan te gaan, zul je merken dat de angst langzaam afneemt.
Wanneer hulp inschakelen?
Soms lukt het niet om de rijangst zelfstandig te overwinnen. Gelukkig betekent dit niet dat er geen oplossing is. Een gespecialiseerde rijschool, coach of psycholoog kan je helpen om het vertrouwen in het autorijden terug te krijgen.
De Rijangstpraktijk
Bij de Rijangstpraktijk helpen we je graag. Met onze expertise als coach en instructeur bieden we de juiste steun om je weer met plezier en vertrouwen achter het stuur te krijgen. Twijfel je of wij iets voor jou kunnen betekenen? Maak dan een afspraak voor een gratis intakegesprek.
Comments